Ondanks de verplichting om in de toekomst op warmtepompen over te schakelen, daalt de verkoop met 56 procent terwijl gasketels aan populariteit toenemen. Experts blijven echter geloven in de toekomst van warmtepompen en delen hun visie. Wat zegt dit over onze Belgische mentaliteit?
Wat is er aan de hand?
Grote bouwprojecten mogen sedert 2021 niet meer worden aangesloten op het aardgasnet, en vanaf volgend jaar is het zelfs verboden voor iedere nieuwbouw. Onze uitstoot moet drastisch omlaag, en daarom moeten we gebouwen zo veel mogelijk met warmtepompen verwarmen. Die werken op elektriciteit. Maar de nieuwste cijfers van Climafed, de Belgische federatie van klimaattechnologieën, zijn verontrustend. In de eerste helft van dit jaar zijn er 56 procent minder warmtepompen (lucht-watersysteem of het geothermische water-water) verkocht, terwijl de verkoop van cv-ketels op olie en gas met 8 procent is gestegen.
Hoe komt dat?
Het is een tendens die in mei vorig jaar in diverse Europese landen is begonnen en die sedert november ook in België voelbaar is, zegt Patrick O, pr-verantwoordelijke bij Climafed. Er zijn twee oorzaken: enerzijds wordt er door duurdere leningen minder gerenoveerd en verbouwd. Anderzijds is een warmtepomp financieel minder interessant geworden. Dat laatste heeft te maken met de verhouding van de kostprijs van elektriciteit tegenover gas. Een warmtepomp is eigenlijk een soort van mirakelapparaat: uit 1 kilowattuur energie haalt het 4 kilowattuur warmte. Daardoor was het lange tijd goedkoper om je huis te verwarmen met een warmtepomp dan met gas, legt energie-expert Alex Polfliet uit. Maar doordat elektriciteit vandaag 4 keer duurder is dan gas, liggen de verbruikskosten van een warmtepomp en gas nu op hetzelfde niveau. En dat terwijl de aankoop van een warmtepomp een stuk duurder is.
Is een warmtepomp op korte termijn financieel interessant?
Ik zeg het niet graag, want ik ben overtuigd van het nut van een warmtepomp, maar als je vandaag in een warmtepomp investeert, ben je dief van je eigen portemonnee, zegt Polfliet. De verbruikskosten zijn gelijk, terwijl je gemiddeld zeker 4.000 euro meer betaalt voor de installatie van een lucht-waterwarmtepomp — de subsidies al in mindering gebracht. Het is dus een heel menselijke reactie om voor een verwarming op gas te kiezen wanneer je aan het bouwen bent en dus op iedere euro let. Toch noemt Patrick O van sectorfederatie Climafed het een kortzichtige beslissing.
Want met welke verwarming bespaar je op lange termijn het meeste geld?
Momenteel is een warmtepomp financieel niet interessant, maar zodra de prijs van elektriciteit verhoudingsgewijs lager is dan die van gas, verandert dat weer, zegt Patrick O. Niemand die precies weet hoe de prijzen zullen evolueren, maar iedereen is er wel van overtuigd dat die hoge elektriciteitsprijs moet worden aangepakt. Zowel op Vlaams als op federaal niveau is er de intentie om daar iets aan te doen. Daarnaast is het ook belangrijk om zonnepanelen mee te nemen in de berekening. Wanneer je die installeert in combinatie met een warmtepomp kan je zelf opgewekte elektriciteit gebruiken, en bespaar je een beetje op je verwarmingsfactuur.
Wat moet er veranderen als we van gas af willen?
Momenteel zijn er twee landen in Europa waar een warmtepomp zichzelf niet terugverdient: Roemenië en België. Dat is toch gewoon beschamend? windt Polfliet zich op. Je hoort mij niet pleiten voor enorme subsidies, maar de elektriciteitsfactuur moet gewoon worden aangepakt. Politici zeggen al lang dat elektriciteit goedkoper moet worden ten nadele van gas, maar ze doen het niet. Ik kijk met grote belangstelling uit naar de nieuwe regeerakkoorden en hoop dat er eindelijk echt iets verandert. De verwachting is dat de prijzen wel zullen veranderen en dat een warmtepomp op die manier dus financieel interessanter zal worden, maar voorlopig is dat nog niet het geval.